Saraçoğlu Mahallesi / Selim Esen
‘Saraçoğlu’ ya da ‘Devlet Mahallesi’ adıyla anılırdı. 1946’da tamamlanmıştı. Daha önce… 1951’de Namık Kemal İlk ve Orta Okulu yapıldıktan sonra adı Namık Kemal olarak değiştirildi. Mahallenin planlaması 1940 yılında yapıldı. Temeli, 29 Ekim 1944’te dönemin Başbakanı Şükrü Saraçoğlu tarafından atıldı. Alman mimar Paul Bonatz’un projelendirdiği kamu lojmanları 120 bin metrekarelik bir alan üzerine kuruldu. İçerisinde 75 bina, 450 lojman ve 250 tescilli anıt ağacı var. Saraçoğlu Mahallesi Güvenpark’ın hemen yanında, Genelkurmay Başkanlığının arkasında. Şehrin bütün kalabalığından uzak, yemyeşil bir yerleşim yeridir. 4 cadde üzerinde 3’er katlı 6’şar daireli binalardan oluşur. Evler üç odalıdır. Odalar, banyo, alaturka tuvalet ve mutfak bir koridor üzerinde dizilidir. Kaloriferlidir. Merkezi olduğundan evlerin çok ısındığı söylenemez. Evlerde havagazı da vardı. Şofben olan evlerin sıcak su sorunu yoktu. Küvetli olan alafranga tuvalet geniş sayılırdı. Alaturka tuvalet de vardı. Altyapı açısından konforlu evlerdi… Üçüncü caddenin başında iki manav dükkânı yer alırdı. Biri eczanenin yanında, diğeri de aynı sıradaki kasabın yanında. Karşı taraftaki evlerin altında ve köşelerinde de bakkal, yanında bir pastane vardı. Sokaklar tenhaydı. Gelen giden olmazdı. Makam arabalarından başka araba görülmezdi. Mahallede Cumhuriyet bürokrasisinin çeşitli kesimlerinden subay ve sivil bürokratlar karışık otururlardı. 50’li yılların başında… Yargıtay üyesi Lütfü Ömerbaş, üçüncü sokakta. Tiyatro sanatçısı Cüneyt Gökçer İkinci Cadde’de otururdu. Yeşilçam aktörlerinden Kuzey Vargın ve Radyo Çocuk Korosu sanatçısı Kartal Tibet de bu mahalledeydiler. Davul sanatçısı olarak tanınan Durul Gence Namık Kemal Okulu öğrencisiydi. Futbol sahası vardı mahallenin... Ara yollar yayalar için asfaltlanmış dar ve sevimli yollardı. Yahya Galip Caddesine bakan bahçede büyük bir çamaşırlık vardı, ama çamaşır asan olmazdı. Caddenin karşı tarafı kışlaydı. Kışlanın bittiği yerde Polis Koleji vardı. Oradan Anıttepe’ye kadar olan alan boştu, ev yoktu. Sokaklar boydan boya meşe ağaçlarıyla bezeliydi. Palamutlar olgunlaştığında çingeneler gelir, toplardı. Mahalle, 8 Şubat 2013’te Bakanlar Kurulu Kararıyla 6306 sayılı Afet Yasası kapsamında “riskli alan” ilan edildi. Derken… 17 Ağustos 2017 tarihli Resmî Gazete’de bir Bakanlar Kurulu kararı yayınlandı: “Yenişehir ve Namık Kemal mahallelerinde bulunan mülkiyeti Hazine'ye ait 14 taşınmazın Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. ile gayrimenkul satış vaadi ve arsa payı karşılığında hasılat paylaşımı esasına göre inşaat sözleşmesi yapılmak suretiyle değerlendirilmesi, 4706 sayılı Kanun'un 7. maddesine göre Bakanlar Kurulu'nca kararlaştırılmıştır.” Bunun üzerine… Mimarlar Odası Ankara Şubesi bu tarihi semtin korunması için Danıştay’a dava açtı. Saraçoğlu Mahallesi’nin Emlak GYO (Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı)’ya satış vaadi ve arsa payı karşılığı verilmesine tepki gösterdi, “Bunca değeri bir arada taşıyan bir kültür varlığına kıymak vicdansızlıktır. Hükümet sözünden döndü, halka verdiği sözü tutmadı” dedi. Danıştay 10. Dairesi, Ankara'nın tarihi semtlerinden, birinci derece sit alanı ilan edilen Saraçoğlu Mahallesi’nin Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ’ye devrini düzenleyen Bakanlar Kurulu kararının yürütmesini oybirliğiyle durdurdu. Gerekçesinde, sit niteliği olan taşınmazların restorasyon veya bakım ihtiyaçları ve ekonomiye kazandırılmaları konularında, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ve 5366 sayılı Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkındaki Kanun’un, net ve emredici ifadelerle bu taşınmazlarda malik veya hak lehtarının yetkilerini sınırlandırdığı vurgulandı. Saraçoğlu Mahallesi’ndeki taşınmazlar üzerindeki yapıların her birinin ayrı ayrı ve bir bütün olarak korunmak üzere, ağaçların da ‘anıt ağaç’ ilan edilerek olduğu gibi korunmasına karar verildiği ve birinci derece kentsel sit alanı kabul edildiği hatırlatılan gerekçede, söz konusu taşınmazların maliki bulunan Hazine adına Maliye Bakanlığı’nın her türlü tasarruf yetkisinin kanunlarla sınırlandırıldığı belirtildi. Saraçoğlu mahallesi ki… 78 yıldır başkentte yaşananlara tanıklık eder. 2. Dünya Savaşı yılları dahil Türk bürokrasisinin bir arada olduğu bu mahallede kim bilir neler neler tartışılmış, neler karar altına alınmıştır… Selim Esen
Gercekedebiyat.com
Yazar Hakkında
Gazeteci-Yazar. 8 Mayıs 1943'te Ankara’da doğdu. Ankara Koleji ve Ekonomi Fakültesi mezunu. Kitle İletişimi üzerine lisansüstü bilim uzmanlığı (master) diploması sahibi. 1966 yılında TRT Kurumuna girdi. Önce Dış Haberler Müdürlüğü’nde sonra Haber Dairesi Başkanlığında Muhabir kadrosuna atandı. 1980 yılına kadar bu dairede muhabir ve müdür yardımcısı olarak görev yaptı. Çok sayıda yurtiçi olayı yerinde izledi. Televizyon haber programları üretti. Yüz’ü aşkın açık oturumlarda haberci-teknik yönetmen olarak görev yaptı. Yurt içinden yurt dışına ve yurt dışından yurt içine haber naklen yayınlarını gerçekleştirdi. 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı’nı TRT Muhabiri olarak izledi. Radyo ve Televizyonda harekât süresince savaş izlenimlerini aktardı. Bir kamu kuruluşu çalışanı olarak “Savaş Muhabiri” unvanını kazanan 15 gazeteciden birisidir. “Gazi”lik unvanı ile ödüllendirildi. Kıbrıs Barış Harekâtı’yla ilgili olarak gazete ve dergilerde yazıları yayımlandı. TRT Kurumu adına bir haberci olarak birçok kurs, seminer ve uluslar arası toplantılara katıldı. Anadolu Üniversitesi BYYO’da “Radyo-TV Haberciliği” ve “TV. Yapım Tekniği” konularında ders verdi. Gazi Üniversitesi BYYO’da konuk öğretim görevlisi olarak “Habercilik” konusunda dizi konferanslar verdi. 1989 yılında Radyo ve Televizyon Yüksek Kurulu’na atandı. Anadolu Ajansı’nda Görüntülü Haber ve Yapım Merkezi’nin kurulması ve işletilmesinden sorumlu Başkan kadrosuna atandı. Anadolu Ajansı’nın 72 yıl sonra ilk kez 24 Ağustos 1992 tarihinde Başbakan Süleyman Demirel’in 10. basın toplantısını görüntüleyerek elektronik medyaya girmesini sağladı. Özel TV. Kuruluşlarına rutin haber hizmeti vermek ve kamu kuruluşlarının kamera gereksinimlerini karşılamak amacıyla kurulan Anadolu Ajansı Görüntülü Haber ve Yapım Dairesi Başkanlığı ilk yurtdışı görüntü yayınını onun yönetiminde 19.01.1993 günü Suriye’nin başkenti Şam’dan yapıldı. Kurucu üyesi olduğu ve Genel Başkanlığını yürüttüğü Türkiye Gaziler Vakfı yayın organı “İlk Hedef” dergisinin 21 sayı sahibi ve başyazarlığını üstlendi. Gazetecilik mesleği kuruluşlarından Basın Konseyi, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC), Parlamento Muhabirleri Derneği ve Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) üyesi. T. C. Gazi kimliği ve Sürekli Basın Kartı sahibi. Aktif çalışma hayatına kendi istemiyle son verdiği tarihten bu yana öykü yazıyor, ülkemizin çeşitli il ve ilçelerinde “Öykü ve Şiir Etkinlikleri” düzenliyor.Türkiye Edebiyatçılar Derneği üyesi.
