Rıza Tevfik'in oğluna mektupları yayımlandı
VakıfBank Kültür Yayınları (VBKY), Abdullah Uçman’ın hazırladığı Rıza Tevfik Bölükbaşı'nın mektuplarını 'Sevgili Oğlum Nazif' adıyla yayımladı.
Rıza Tevfik’ten oğluna yazılmış mektuplar bu kitapta: “Sevgili Oğlum Nazif…” VakıfBank Kültür Yayınları (VBKY), Abdullah Uçman’ın hazırladığı “Sevgili Oğlum Nazif…” adlı eseri okurlarla buluşturuyor. Kitap, Rıza Tevfik’in küçük oğlu Nazif Bölükbaşı’ya 1920’den 1943’e kadar Cünye (Lübnan), Amman, Kudüs, Lefkoşa, Oxford ve Londra’dan gönderdiği mektuplardan oluşuyor. “Sevgili Oğlum Nazif…”, Türkiye’nin ve Türk milletinin bir nevi idam fermanı sayılan Sevr Antlaşması’na imza attığı için 150’likler listesinde yer alan bir babanın oğlu olmanın ağırlığını gözler önüne seriyor. İstanbul’da çaldığı hemen her kapının yüzüne kapandığı Nazif’in, yıllarca süren bu sıkıntılı ve tatsız dönemi tüm ayrıntılarıyla okura aktarılıyor. VBKY’nin edebiyat kitaplığı, “Sevgili Oğlum Nazif…” adlı eserle genişlemeye devam ediyor. Rıza Tevfik’in küçük oğlu Nazif Bölükbaşı’na (1908-1986) 1920 ile 1943 yılları arasında Cünye (Lübnan), Amman, Kudüs, Lefkoşa, Oxford ve Londra’dan gönderdiği 137 mektuptan oluşan bu kitap, yazarın Ürdün Krallığı’ndan emekli olduktan sonra yerleştiği Cünye’de kaleme alınmış ve 1933’te yüksek tahsil için İstanbul’a giden Nazif’e gönderilmiştir. Mektuplardan, Türkiye’nin ve Türk milletinin bir nevi idam fermanı sayılan Sevr Antlaşması’na imza attığı için 150’likler listesine giren bir babanın oğlu olmanın ağırlığını Nazif’in derinden hissettiği; İstanbul’da çaldığı birçok kapının bu nedenle yüzüne kapandığı anlaşılmaktadır. Rıza Tevfik’in mektuplarında, bu uzun ve zorlu sürecin ayrıntılı hikâyesi yer almaktadır. Ayrıca mektuplarda, Sevr Antlaşması nedeniyle maruz kaldığı eleştirilere verdiği yanıtlar, 150’liklerin affı, şiirlerini topladığı Serâb-ı Ömrüm’ün Kıbrıs’ta basılması, Oxford’a gidişi ve doğup büyüdüğü topraklara bir turist gibi dönme arzusu gibi yıllardır merak edilen konulara da ışık tutulmaktadır. Kitaptan: “Yirmi Suriye lirası emekli maaşıyla Cünye’de kıt kanaat yaşamaya çalışan Rıza Tevfik mektuplarında, hiçbir zaman hâlinden şikâyet etmese de vatanından, eşinden, dostundan, çoluk çocuğundan uzakta, gurbet diyarında, yine de yalnızlık çekmekte; hatta birkaç dostu dışında çevresinde konuşacak, dertleşecek kimse bulunmamaktadır. Kitapta yer alan mektuplarda esas itibarıyla bir baba ile oğlu arasındaki meseleler ve ilişki söz konusu olmakla beraber, mektupların muhtevası sadece bunlardan ibaret değildir. Bütün bunların yanında eski bir politikacı ve kültür adamı olan Rıza Tevfik’in yeni Türkiye’deki bir kısım müesseselerle eğitim hayatı, yeni dil anlayışı, yaklaşmakta olan II. Dünya Savaşı gibi bazı konulara yaklaşımı ve getirdiği eleştiriler de dikkate değer mahiyettedir.” RIZA TEVFİK BÖLÜKBAŞI KİMDİR? Şubat 1951’de Edirne’de doğdu. İlk ve orta öğrenimini Edirne’de tamamladı. 1968’de girdiği İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden 1972’de mezun olduktan sonra bir süre aynı bölümde kütüphane memurluğu yaptı (1974-1978). 1976’da Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi’nin yayımına katıldı. 1979’da İ. Ü. Edebiyat Fakültesi Yeni Türk Edebiyatı Kürsüsü’nde Prof. Dr. Mehmet Kaplan’ın asistanı oldu. 1981’de doktorasını tamamladı. 1985’te Mimar Sinan Üniversitesi’ne geçti. 1996’da doçent, 2002’de profesör oldu. 1983-2016 yılları arasında Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi’nde madde yazarı ve redaktör olarak çalıştı. Yakın dönem Türk edebiyatını konu alan çeşitli araştırma ve incelemeleri 70’li yıllardan itibaren Hisar, Yönelişler, Kubbealtı Akademi, Tarih ve Toplum ve Kitap-lık ile Dergâh dergilerinde yayımlandı. Yıllardır Rıza Tevfik Bölükbaşı’nın terekesi üzerinde çalışmakta olup, buradan çıkan ve dil, edebiyat, felsefe ve kültür tarihi açısından önem taşıyan belgelerden yazılar kaleme aldı, kitaplar oluşturdu. Kitap hâlinde yayımlanan bazı çalışmaları şunlardır: Muallim Nâci (1974), Eşrefoğlu Rûmî (1976), İstanbul’da Bir Ramazan (Cenab Şahabeddin’in yazıları, 1994), Bir 150’liğin Mektupları - Ali İlmî Fânî’den Rıza Tevfik’e Mektuplar (1998), Ebûbekir Râtib Efendi’nin Nemçe Sefaretnâmesi (1999), Rıza Tevfik’in Şiirleri ve Edebî Makaleleri Üzerinde Bir Araştırma (2004), Fatih’te Geçen 40 Yılın Hikâyesi (2009), Rıza Tevfik’in Sanat ve Düşünce Dünyası (2011), Tanpınar’ın Edebiyat Dersleri (2012), Refik Hâlid’den Rıza Tevfik’e Mektuplar (2014), Yirmisekiz Çelebi Mehmed Efendi’nin Fransa Sefaretnâmesi (2017), Menâkıb-ı Eşrefzâde (2020), Müzekkin’n-nüfûs (Eşrefoğlu Rûmî’nin eseri, 2021); Türk Dili ve Edebiyatı Üzerine Makaleler (Rıza Tevfik’in Yazıları, 2022); İdealist Bir Kültür Milliyetçisi Mehmet Kaplan (2023) Kitabın adı: Sevgili Oğlum Nazif… (Tanıtım metni)
Gercekedebiyat.com
YORUMLAR