Gerçek Edebiyat

Dünyaca tanınan Arjantinli yazar Jorge Luis Borges’in İslam’a duyduğu ilgi gün yüzüne çıktı. Borges’in 1949-1952 yılları arasında Buenos Aires’teki Colegio Libre de Estudios Superiores’de verdiği “İslam Mistikleri” adlı derslerin notları, Teksas Üniversitesi'nde bulunan bir araştırma merkezinde ortaya çıkarıldı.
Barselona Üniversitesi'nde araştırmacı olarak görev yapan Dr. Nesrin Karavar, bu notları üç sayfalık bir belge halinde gün yüzüne çıkardı. Karavar, keşfiyle ilgili şu detayları paylaştı:

“Borges’in ‘İslam Mistikleri’ isimli el yazması, Teksas Üniversitesi’ndeki The Harry Ransom Araştırma Merkezi’nde, yeşil kapaklı bir defterin içerisinde saklanıyormuş. Bu notları, 2020 yılında Barcelona Üniversitesi’nde Hazreti Mevlâna üzerine yaptığım doktora çalışmaları sırasında keşfettim. Borges’in eşi María Kodama, vefatından önce metinlerin Borges’e ait olduğunu onayladı. Ancak bu yazılar yıllardır ya kimsenin ilgisini çekmemiş ya da birilerince saklanmak istenmiş gibi görünüyor. Bana kalırsa, ikinci ihtimal daha olası.”
''Bayezi·d-i· Bi·stami· gi·bi· Tasavvuf büyükleri·nden bahsedi·li·yor ''
Notların önemine değinen Dr. Karavar, “Bunlar sadece Borges’e dair yeni bir perspektif sunmakla kalmıyor; aynı zamanda Arjantinli yazarın İslam’a olan ilgisini ve Hazreti Mevlâna’nın Batı’daki etkisini gözler önüne seriyor” ifadelerini kullandı.
Karavar, el yazmalarında yalnızca İslam ile ilgili bilgilerin değil, tasavvuf ve Mevlevilik üzerine detayların da yer aldığını belirtti. Ayrıca Borges’in bu konuları Batı’daki inançlarla karşılaştırdığını aktardı. “Borges, Dante gibi Avrupalı oryantalistlerin sert yaklaşımlarını açıkça ifade ettikten sonra kendi daha ılımlı yorumlarını sunuyor. Kur’ân ve tasavvuf büyüklerini edebî bir üslupla değerlendiriyor. Hazreti Mevlâna’nın tasavvuf ekolünde kurucu bir figür olduğunu vurguluyor. El yazmalarında Ferîdüddin Attâr, Bayezid-i Bistami ve Ömer Hayyam gibi önemli tasavvufçular da yer alıyor. Her ne kadar metinde bazı oryantalist etkiler bulunuyorsa da genel olarak Oryantalizmin ötesine uzanan bir bakış açısı dikkat çekiyor.”
Borges’in İslam ve tasavvufa derin bir ilgi duyduğunu ifade eden Karavar, “İslam konusu aslında Borges’in eserlerinde sürekli var olan bir tema; ancak bu durum Batı’da bir şekilde yeterince araştırılmıyor” diyerek sözlerini tamamladı.

Gercekedebiyat.com