Gerçek Edebiyat

 Geçtiğimiz günlerde, sağ olası arkadaşım, oyuncu Mehmet Tekkanat, “Kürk Mantolu Madonna oyununa iki davetiyem var. Eşlik eder misin” diye sorunca, hemen olur verdim.

Taner Barlas’ın sahneye uyarladığı ve başrolünde olduğu oyun kaçmazdı. 

Sabahattin Ali’nin ünlü romanının başkahramanı ‘Raif Efendi’yi ete kemiğe büründüren sahnedeki Taner Barlas’ı en ön sıradan en küçük mimiklerine kadar izledikten sonra bende yarattığı başat duygu, bir oyunculuk bir sanat yapıtına ancak bu kadar dönüştürülebilir idi. 

Bugünlerde 87. baharını yaşayan usta oyuncumuza nice verimli yıllar diliyor, bu tiyatro içerikli karikatürümü Taner Barlas’ın bütün sanat emeğine armağan ediyorum: 

Taner Barlas’a ilk kez Kemal Bilbaşar’ın ‘Evimizin İnsanları’ romanından sinemaya uyarlanan ‘Piano Piyano Bacaksız’ filmindeki ‘Senayi’ rolünde tanımış, hayran olmuş, o günden sonra kendisinin içinde olduğu her şeyin elimden geldiğince takipçisi olmuştum. 

Bu süreçte öğrendim ki, onun yolu da tıpkı karikatür ustamız Oğuz Aral gibi pandomim sanatından geçmiş. Ona ilk görüşte kanınım kaynaması belki de bu şekildeki; dıdının dıdısının dıdısı da denebilecek bir akrabalıktandır, kim bilir! 

Taner Barlas’la 2013’de, Novodeviçi Mezarlığı’nda yapılan Nazım Hikmet’in ‘50. ölüm yıl dönümü’ töreninde el sıkışıp kendimi tanıtmıştım. 

Ben, iş insanı bir akrabamızın, Taner Barlas ise Nazım Hikmet Kültür ve Sanat Vakfı’nın konuklarıydık Moskova’da… 

Görenlerin, mezarlık mı, “ölü dâhiler açık hava müzesi” mi, karar vermekte zorlanacağı Novodeviçi’de, törenin peşi sıra yaptığımız gezinti sırasında Mayakovski’nin anıt mezarı yakınındayken rastlantıyla yanı başımızda Taner Barlas vardı. 

Bir çift ışıldayan insan gözlere sahip usta oyuncumuz bizi kırmamış, aile fotoğrafımızda yer almıştı. 

Koca mezarlıkta anı fotoğrafı için yeğlediğim anıt mezarın Vladimir Mayakovski’ye ait oluşunun nedenlerinden biri, onun –bilmem duymuş muydunuz – aynı zamanda bir karikatürcü oluşudur… 

Çok genç denebilecek bir yaşta canına kıyan koca şair, ilk gençlik yıllarında “ekmek parası” için grafik-resimler, karikatürler çizen çok yönlü büyük bir yaratıcıdır.  

2018’de SSM’de açılan ‘Rus Avangardı-Sanat ve Tasarımla Geleceği Düşlemek' sergisine, karikatürcü arkadaşım Kemal Urgenç’in davetiyle gitmiş, meslek atalarımızdan sayılır Mayakovski’nin çizimlerini parmakla dokunabilecek mesafeden inceleme şansı yakalamıştık. 

Vladimir Mayakovski’nin çizgileri gibi, Sabahattin Ali’nin romanlarına, öykülerine, şiirlerine, Taner Barlas’ın oyunculuğuna işaret parmağımla dokunacak mesafeden izleme-inceleme şansı buldum bu dünyada, çok şükür…

Ondandır, her sayfa çevirişimde parmağımdan dilime geçen böğürtlen tadı. 

Mustafa Bilgin 
Gercekedebiyat.com