Gerçek Edebiyat

Şu satırlar Siirt Mebusu Mahmut Soydan’ın yönetiminde çıkan Milliyet gazetesinin 14 Mayıs 1933 tarihli nüshasından:

"Meşhur Rus edibi Maxim Gorki yarın Sovyet bandıralı Jean Jaures vapuru ile İtalya’nın Soreneto şehrinden şehrimize gelecektir.

"Gorki bundan birkaç ay evvel tedavi için Soreneto’ya gitmiş ve orada bulunduğu zaman bazı Türk dostlarına Türkiye’yi görmek istediğini söylemişti.

"Rus edibi bu sebeple Rusya’ya dönerken şehrimize de uğramağa karar vermiştir. Maxim Gorki’ye oğlu ve gelini ile doktoru refakat etmektedir.

"Jean Jaures vapuru bu gece sabaha karşı limanımıza varacak ve muhterem misafirimiz yarın sabah şehre çıkacaktır.

"Maxim Gorki’ye şehrimizde istikbal için bir program yapılmaktadır. Muhterem misafir Halkevi ve C.H.Fırkası ve Matbuat Cemiyeti tarafından karşılanacaktır.

"Maxim Gorki’nin şehrimizde ne kadar kalacağı belli değildir. Bununla beraber ikametini temdit etmesi ve sıhhati müsait olduğu takdirde Ankara’yı ziyaret etmesi rica edilecektir.”

Asıl adı Aleksey Maksimoviç Peşkov'dur. Acı anlamına gelen Gorki soyadını 1892 yılında kullanmaya başlamıştı.

Maksim Gorki’nin 1907’de Çar II. Nikola tarafından Kapri Adası’na sürülmesi ile başlayan İtalya macerası, bazen gönüllü olarak, bazen de sağlık nedenleriyle, aralıklarla 1933’e kadar sürdü.

Haberde Soreneto denilen şehir de Napoli Körfezi kıyısındaki Sorrento şehri.

Sözünü ettiğimiz İstanbul ziyareti ise buradan Rusya’ya kesin dönüş yaparken gerçekleşmişti.

Gazetenin iki gün sonraki 16 Mayıs tarihli nüshasına göre, Maksim Gorki, Rus Sefiri Y. Z. Suriç, Rus Konsolosu (ismi verilmiyor) ve Tass Ajansı muhabiri M. Yablovski ile şehirdeki Sovyet müesseselerine ziyaretler yapmış, Taksim Abidesi’ni, Sultanahmet, Ayasofya, Süleymaniye camilerini, Asar-ı Atika Müzesi’ni (Aya İrini Kilisesi), Edirnekapı’yı gezdikten sonra vapura dönmüştü.

Burada CHF, Halkevleri ve Matbuat Cemiyeti temsilcileri tarafından verilen bir yemeğe katılmıştı.

Gorki, 15 Mayıs günü saat 17.00’de Odessa’ya doğru yola çıktı.

Gorki’nin bu yoğun ziyaretinin ayrıntıları edebiyat tarihçilerince incelenmeyi bekliyor.

GERCEKEDEBİYAT.COM