Gerçek Edebiyat

Geçen bahar doya doya yaşadığım için sevindiğim, bu yıl yakında yaşayacağım diye sabırsızlıkla beklediğim, 60 küsur yılda fark edemedim diye hayıflandığım, bir şey var: Karatavukların aşk şarkıları!

Elbette çocukluğumdan bu yana epey biliyordum bu kuşları. Ama onları telaşlı, ürpertici ötüşleriyle tanıyor; geçen yıla kadar bahar senfonilerinden habersiz yaşıyordum.

Geçen bahardaysa kandım kanadım doydum, Uludağ eteklerinde. Her bir köşeden havaya onların nefesli sazlarının iç açıcı akıcı yakıcı nağmeleri ağıyor; dört başı mamur, doğaçlama, bir pastoral senfoni icra ediyorlardı, sabahtan akşama.

Bu karatavukların, Dante'nin İlahi Komedya'sının Âraf bölümünde şöyle geçtiğini görünce şaşırıp kaldım:

Senden korkmuyorum artık!' diye Tanrı'ya bağırdım.
tıpkı hava açınca, böyle yapan karatavuk gibi.

 Değerli çevirmen Rekin Teksoy bu dizelere şöyle bir dipnot yazmış:

 "İtalya'nın Toscana ve Lombardia bölgelerinde kışın güneşli günlerine karatavuk günleri denir; güneş açınca karatavuk salına salına dolaşır." (İ. K., Âraf, 13. kanto, 122- 123. dizeler.)

Mitolojik ve tarihi adlar galerisi gibi ilerleyen bu yapma destanında, ölümsüz şair, çevresinin canlı cografyasıyla bu gözlemine anıştırma yapmadan geçmiyordu.

Bir de bir "yavru leylek" gözlemi var ki, yine onca mitolojik tarihi aktarım arasında, insana bravo dedirtiyor:

Yavru leylek kanatlarını açar
uçmaya kalkar, sonra yuvasından ayrılmayı
göze alamayıp indirir ya kanatlarını;
benim de içimdeki soru sorma isteği
bir kabarıp bir diniyordu,
kimi kez dudaklarım kıpırdıyordu
(İ. K., Âraf, 25. kanto, 10- 16. dizeler.)

Bizde yarım yüzyılı aşkın süredir egemen olan büyük kentin içsiz uçsuz suçsuz bireyinin anlatılıp durulduğu şiirlerde, bu türden pasajlara, anekdotlara, gözlemlere ne kadar rastlıyoruz? Rastlıyor muyuz?

... Sen de düşün ey lavuk
Sallayıp durma kavuk
Kulağa elmas küpe
Dante ve karatavuk...

Ramis Dara
(Akatalpa dergisi, Mart 2020 No: 243)

GERCEKEDEBİYAT. COM