Gerçek Edebiyat

Dünya İnternet Klavye Şampiyonası'nda birinciliği, Adalet Bakanlığı Eğitim Dairesi personeli Celal Aşkın kazandı.

Celal Aşkın, dünyada klavyeyi, mucidi rahmetli İhsan Sıtkı Yener'in koyduğu 10 parmak kuralına uygun Pek çok şampiyonluk ve rekorun da sahibi olan Celal Aşkın, Adalet Bakanlığına katip olarak girdiği dönemin de Türkiye birincisiydi.

18 Türkiye ve 7 dünya şampiyonluğu bulunan Celal Aşkın, 2019 yılında Berlin'de düzenlenen Dünya İnternet Klavye Şampiyonası'nda zirvedeki yerini korumuştu.

Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 30 ülkenin yarıştığı Dünya İnternet Klavye Şampiyonası finallerinde Türk Millî Klavye Takımı, 1'i Celal Aşkın'a ait olan dünya rekoru olmak üzere 8 madalya kazandı.

Dakikada 109 sözcük ile dünya rekorunun sahibi yine Türk Millî Klavye Takımından çıktı. 

Anadil yarışında da Türk Millî Takımı dünya rekoru kırdı. 0-12 yaş Küçükler Kategorisinde yarışan Afyonkarahisar Sandıklı Cumhuriyet Ortaokulundan Nisan Maya Tunçoğlu, dakikada tam olarak 109 sözcük yazarak yeni dünya rekorunun sahibi oldu. Kategorisinde Türk Millî Takım adına yarışan Nisan Maya Tunçoğlu ayrıca, Çok Dilli Yarışlarda da 15 dilde tam 47 bin 366 vuruşla dünya şampiyonluğunu kazandı.

2020 Dünya İnternet Klavye Şampiyonasına katılan ülkeler ise şöyleydi:

ABD, Almanya, Arjantin, Avustralya, Belçika, Çekya, Fas, Fransa, Hırvatisyan, Hindistan, Hollanda, İngiltere, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, Japonya, Lüksemburg, Macaristan, Malezya, Mısır, Nijerya, Norveç, Polonya, Romanya, Rusya, Slovakya, Türkiye, Vietnam, Yeni Zelanda.

Dünya İnternet Klavye Şampiyonası finallerine 1490 yarışmacının katıldığını açıklayan INTERSTENO Uluslararası Bilgi İşlem ve İletişim Federasyonu, toplam 8 yarıştaki en iyi 3'er yarışçıya 24 madalya verdi. Türk Milli Klavye Takımı, 1'i dünya rekoru olmak üzere 3 şampiyonluk kazandı. Türk Milli Klavye Takımı ayrıca 2 ikincilik, 3 üçüncülük elde etti. Türk Milli Klavye Takımı bu netice ile Türkiye'ye toplam 8 madalya getirerek takım olarak bu yıl da "Dünya Şampiyonu Takım" oldu.

Yarışmada en fazla madalyayı 9 ile Çekya kazanırken, 8 madalyanın sahibi Türkiye'yi Japonya 2, İtalya 2, ABD 2 ve Rusya 1 madalya ile izledi.

F KLAVYE NEDİR? F KLAVYE VE Q KLAVYE FARKI NEDİR?

F klavye, Türkçe için özel olarak geliştirilmiş bir klavye çeşididir. 20 Ekim 1955 tarihinde Bakanlıklararası Standardizasyon Komitesi tarafından onaylanmış ve bu tarihten itibaren kullanılmaya başlanmıştır.

F KLAVYE TARİHÇESİ

F klavye ve tuş dizilim tarihçesini bilmeden önce, bu klavye tipinin oluşturma fikrinin neden ortaya çıktığını açıklayalım. Q Klavye dizilimi önce bir mucit tarafından icat edilmiş daha sonrasındaysa daktilo üretimi üzerine yoğunlaşan E. Remington and Sons şirketine satılmıştır.

Yaygın olarak bilinen yanlışın aksine Q klavye, İngilizcenin konuşulduğu dillerde kullanılması amacıyla tasarlanmamıştır. Q klavyenin geliştirilmesinin amacı daktilo üretiminde ortaya çıkan teknik bir hatadır. Daktilo geliştirmeye başlayan E. Remington and Sons şirketinin icat ettiği daktilo, kağıda harfleri basmak için mekanik bağlantılar kullanıyordu. Kapalı bir bölümün içerisinde yer alan bu mekanik kollarda aynı anda iki kol kağıda doğru havalanınca mekanizmada sıkışmalar meydana geliyordu. Bu teknik hatadan kurtulmak ve daktilonun çalışabilmesi içinse yazım hızının yavaşlatılması gerekiyordu.

E. Remington and Sons şirketi de çare olarak gelişi güzel daktilo harflerini dağıttı ve en sık kullanılan harfleri ulaşılması en güç yerlere iliştirdi. Bu sayede yazım hızı düşürülerek mekanizmanın kusursuz çalışması sağlandı.

Hem İngilizce hem de diğer dillere uyum sağlamayan Q klavyenin alternatifini oluşturma fikriniyse ilk defa Milli Eğitim Bakanlığı ile çalışmakta olan daktilo öğretmeni İhsan Sıtkı Yener düşündü. Daha sonrasında F klavye çalışmasına Ankara Üniversitesi ve New York Üniversitesi anlaşması sayesinde Anthony R. Lanza ve Edward Tutark Jr. da katıldı.

II. Dünya Savaşı sonrası yapılan Marshall Planı ile ekonomik yönden Türkiye’yi ileri götürecek ıslahatların gerçekleştirilmesi ve desteklenmesi planlanıyordu. Bu sırada Türkçeye uygun bir klavye modelinin geliştirilmesiyle her yıl 43.500 Türk Lirası tasarruf edileceği verisi yansıdı.

Bu veriler ışığında çalışmaya başlayan ekip, dil yapısı ve parmakların fiziksel özelliklerini göz önünde bulundurarak Türkçe dili için uygun bir tuş dizilimi geliştirdi. Ortaya çıkan klavye önce Devlet Malzeme Ofisine sunuldu ve daha sonra Bakanlıklararası Standardizasyon Komitesi tarafından onaylandı.

Türkiye’de kullanılan bütün klavyelerin F klavyeye dönüştürülmesi çalışmasıysa 1963 yılında Gümrükler Kanunu’na eklenmesi ve ardından 1974 yılında Türk Standartları Enstitüsü tarafından zorunlu standart olarak kabul edilmesiyle sonlandı.

Ancak önce bilgisayarın sonra cep telefonlarının günlük yaşama girmesiyle birlikte yasal düzenleme yapılmada gecikildiği için ve bilgisayar üretici firmalarının özel olarak yalnızca Türkiye için klavye üretmeyi reddetmiştir.

Önce muhasebe işleri için kullanılan PC'lerin aksine Apple bilgisayarlar yayıncılıkta kullanılmış ve kerhen de olsa tuşlara yapıştırıcı yapıştırılarak programa eklenerek F klavye dizgicileri rahatlatmıştır.

Ancak cep telefonlarının hızla yaygınlaşmasına karşın ithalatçı firmalardan F klavye zorunluluğu getirilmeyince Q klavyenin egemenliği tüm alanlara yayılmıştır.   

İnsanları F klavyeye davet etmek ve bu tuş diziliminin kullanılmasını arttırmak için son olarak 10 Aralık 2013 tarihinde Başbakanlık tarafından Resmi Gazete’de yayınlanan genelgeyle 2017 yılına kadar tüm kamu kurum ve kuruluşlarında klavyelerin F klavyeye dönüştürülmesinin sağlanacağı bildirildi.

NEDEN F KLAVYE KULLANMALIYIZ?

F klavye Türkçe diline uygun olarak hazırlanmıştır ve kullanılması daha kolaydır. Örneğin Türkçe’de en az kullanılan J harfi, Q klavyede parmakların en aktif kullanıldığı bölgede konumlanırken, F klavyede parmakların en az kullanıldığı bölgede yer almaktadır.

Tuş dizilimi Türkçedeki sözcükleri daha hızlı yazmayı kolaylaştıracak şekilde yerleştirilmiştir.

Resmi analizlere göre F klavye kullanan birinin, Q klavyeden %11 daha hızlı yazabileceğini ortaya koymuştur.

10 parmak kullanma ve her iki eli de verimli kullanabilme açısından F klavye daha verimlidir.

F klavye kullanırken klavyeye bakmadan yazmak daha kolay ve rahattır.