Edebiyatın en aşık olunan kadını: Tomris Uyar
Müdürüm Bugün 15 Mart 2023 Tomris Uyar’ın doğum günü Edip Cansever, Tomris Uyar’a Her doğum gününde bir şiir yollarmış Yaş günü hediyesi olarak Sessizce seven Edip Cansever, Her yıl Mart’ın 15’inde, Yani Tomris'in doğum gününde Ona bir şiir yazarak yayımlamış ve bıkmadan onu anlatmıştır. Tomris Uyar ise Edip Cansever’in Kendisine olan aşkını şöyle anlatmıştır; “Sevgililik ya da aşk duygusu zamanla yara alabiliyor, Örselenebiliyor, bitebiliyor. Bitmeyen tek aşkın gerçek ve lirik bir dostluk olduğunu Edip Cansever öğretti bana.” Tomris Uyar ilk olarak Sanatçı Ülkü Tamer ile evlenmiş Turgut Uyar ile evlenmeden önde Cemal Süreya ile büyük bir aşk yaşamış Hatta bir süre birlikte yaşamışlar Edip Cansever de platonik aşıkmış “Tomris rakıyı severdi, bense onu” dedirten Birçok kişi, onun için; İkinci Yeni’nin gelini ifadesini kullanmış. Sevdiğim bir film vardı; Dört nikâh, bir cenaze. Aynı film gibi Şiir tadında bir kadın Türk edebiyatının en iyi kadın kalemlerinden Biri midir bilemem ama En ses getiren kadın kalemlerinden Biri olduğu kesin Müdürüm Tomris Uyar Eğitimli bir ailenin, ciddi İmkanlar tanınmış, Bu imkanları doğru kullanmış Karakter sahibi kızı. 15 Mart 1941 tarihinde İstanbul’da doğmuş, Babası hukukçu ve yazar, annesi de bir hukukçu. Büyükbabası milletvekili Robert Kolej'inden ve İstanbul Üniversitesi Gazetecilik Enstitüsü'nden mezun Babası ile rakı içen Sigarasını babasının yaktığı bir kadın Belki de bu özgür tavrı Tüm şairlerin dikkatini çekiyor Çok okuyor. Çok çeviri yapıyor Leyla Erbil, Füsun Akatlı Sevgi Soysal’la arkadaş Eş ve anne olarak farklı bir profil İlk evliliğini şair Ülkü Tamer ile yapıyor Ekin isimli kızları yaşını doldurmadan ölüyor Sonra usta şair Turgut Uyar ile evleniyor Hayri Turgut bir oğlu oluyor. Oğlu şimdi İTÜ'de öğretim görevlisi. Evli olduğu sırada Cemal Süreya ile aşk yaşıyor Aynı zamanda Edip Cansever de uzaktan seviyor ve her 15 Mart’ta ona bir şiir yazıyor 1964 yılında arkadaşlıkları başlamış, Cemal Süreya ile Takım elbiseli kravatlı bir bürokrat, Son derece düzenli bir hayatı var. Evden işe, işten eve... İçki yok denecek kadar az. Sigara içmiyor. Sonra Tomris Uyar ile tanışıyor Sonrada başlıyor içkiye, sigaraya Sigara günde iki pakete çıkıyor. Sırf Tomris’i görebilmek için eve erken gelirmiş Birgün Cemal Süreya'ya eve erken gelme demiş Cemal Süreya da eve gelmeden önce Vakit geçsin diye parkta oturup beklermiş, Sırf o dedi diye. Tomris; ne şanslı bir kadındır ki Turgut Uyar, Edip Cansever ve Cemal Süreya gibi kelime ustalarının üçünün de aşkını tatmış, Duygularını afallatan sözlerle dile getiren Üç adamın da öyle veya böyle aşkı ve ilhamı olmuş, Dünya üzerindeki birçok kadın, Onun kadar çok sevilmek, Onun yerinde olmak isterdi sanırım. Bana şiirler yazılsın egom şişsin diye değil, Hayran olduğu o adamlarla Bir rakı masasında Sohbet edebilmek olmak için. Tomris’in birçok hemcinsi tarafından kıskanıldığı kesin İnternetten açıp resimlerine bakıyorum. Güzel, çekici bir kadın mı, biliyorum Bunun kaşla gözle ilgisi pek yok. Resimlerinde başka bir şey görmeyi umuyorum Ama belli ki onun için de Cemal Süreya olmak lazım. Günümüzde Demek ki dünyalar ayağının altına serilmiş kendisinin. Çok güzel adamlar tarafından harika dizeler yazılmış, Sayesinde güzel şiirler okuduğumuz, Kıskanılası kadın... Belki en güzel kadınlardan biri değil Ama çok etkileyici, çok değerli, Çok ama çok zeki, çok da acımasız Kişilik, kendine saygılı, görüş ve prensip sahibi Uyumsuz, uzlaşısız, eyvallahsız kız çocuğu.. Türk edebiyatının Salome'si bir nevi. Özgürlüğe olan tutkusu Bağımsızlığı, yazdıkları, sevdaları, Adına yazılan şiirler ile Daima hatırlanacak kadın Eşsiz ve uyumsuz ruh. İyi ki geçtin bu dünyadan, İyi ki yazdın. Büyük şairler bırakmaktan da öte Büyük bir ruh bırakmıştır. Mesela bir kadın düşünüyorum Cemal Süreya tarafından terkedilen, Turgut Uyar tarafından ömür verilen, Edip Cansever tarafından ölene dek beklenen ve Ülkü Tamer'e şiirler yazdırıp tanrılaştırılabilen... Turgut Uyar'ın karısı Cemal Süreya’nın sevdiceği, ve Edip Cansever'in yarası Bir kadın ki, Edebi hayatı olmuş Dört büyük şairin, Ebedi aşkı olmuş Dört ölmeyen şiirin... Ömrü kıskanılası mı kıskanılası Ama acıları da cabası... Dört şairi bir hayata, Hayatı şiire ve Cemal’i kalbine sığdıran... En sevdiğim şiirler hep ona yazılmış, O olmasa ikinci yeni eksik kalırmış sanki Turgut Uyar'ın karısı, Cemal Süreya'nın hayat arkadaşı, Edip Cansever'in yakını. Onu hep Nevizade’de Bir rakı masasında hayal ediyorum. Edip, Cemal, Turgut Uyar demleniyorlar. Hepsi ona bakıyor, o da rakı içiyor Tomris Uyar'ı, hakkında konuşulabilecek Bu denli güzel meziyetleri varken, Sadece ona aşık olan erkeklerle anmak, Sanki tek başarısı ya da kendine ait olan şey Onların aşklarıymış gibi bir tavır takınmak Ne denli akıl kârı ve ona ne denli saygılı? Tomris Uyar, kadınların özgür, bağımsız ve Başarılıyken neler yaratabileceklerinin somut kanıtı; Bizim, iki mısrası bile hayran olduğumuz Şairlerin en güzel mısralarının var oluş sebebi; Türk edebiyatının başına gelmiş en güzel şey. Şahane öykülerin sahibi ve müthiş insanların Kalbini çalan güzel kadın Bir ömre tek bir yaşamın az geldiği kadın, Yazar, aşık, aşık olunan ... En çok aşık oluşuyla, aşık olunuşuyla hatırlanan. Kıskanılası bir kadın. Aşık olduğu kadın olmak. Çok güzel adamların, adına Çok güzel şiirler yazdığı, Çok güzel kadın. Üç büyük ustayı şair eden, Kendisi defalarca şiir olan kadın. Turgut'un karısı Cemal'in sevdalısı Edip'in gönül yarası ... Edebiyatın en aşık olunan kadını Bir insan ne zaman ölür sorusuna Romalılar “Onu anan en son insan öldüğü zaman” der. Her dönemin en magazinsel kadını, Bu gidişle hiç ölmeyecek. Yaşama büyük şairler bırakıp giden bir kadın! İyi ki doğmuşsun. Işıklarla uyu … Nadir Avşaroğlu
Aşkla söylenen bir kelime her şey demekken,
Bir kadın ki
Bir kadın ki
Öyle kolay değil o kadar edebiyatçının
Gerçekedebiyat.com
Yazar Hakkında
1963 yılında Ankara’da doğdum. Çocukluğum Ankara’da geçti. Delikanlılığım, baba memleketi Adana’da, gençliğim okumak için tekrar geldiğim Ankara’da. Sonra dede-baba mesleği olan madenciliği yapmak için ülkenin çeşitli yerlerinde çalıştım. Sonra evlendim, hayatta tanıdığım en naif, en kaprissiz insan eşim, bir kızım bir de oğlum oldu. Sonra da bir kedimiz. Sonra emekli oldum. 35 yıllık meslek hayatımda okuduklarımı, incelediklerimi ve biriktirdiklerimi, mesleğime olan saygımla harmanlayarak kaleme aldım. Sonra sevdalısı olduğum Ankara’yı yazdım, sonra beni etkileyen mimariyi yazdım, sonra meramım, merakım olan tarih ve mitolojiyi yazdım. Ama hep yazdım.
