F klavye mucidimizin ardından F ile Q arasındaki mücadele! / Mecit Ünal
Mayakovski, “Şiir Nasıl Yazılır” başlıklı makalesinde, bir çöpü bir başka çöpün yanına koyarak iki sayısını elde eden ilk insanın tarihin ilk büyük matematikçisi olduğunu söyler.
Q klavye, dilde yozlaşmanın bir başka boyutu aslında. Zamanında, bilgisayar ve internetin yaygınlaştığı yıllarda da çok tartışıldı klavye konusu. Tartışmayı günün toplumsal-siyasal gelişmeleri karşısında anlamsız bulup kuşatma altındaki Bizans’dameleklerin cinsiyeti tartışmasına benzetenler de oldu. Ama sonuçta hükümet, 10 Aralık 2013’de Resmi Gazete’de yayımladığı bir genelgeyle 2017 yılı sonuna kadar tüm kamu kurum ve kuruluşlarında kullanılan bilgisayarlarda F klavyeyegeçilmesi talimatı verdi.
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]Liseyi 1942 yılında İzmir Ticaret Lisesi'nde bitirdi. Ortaokul yıllarında daktiloda on parmak yazı yazmaya başlayan İhsan Sıtkı Yener, 1940'lı yıllardan itibaren standart klavye hususunda çalışmaya başladı.
Bugün bir uçağı bir başka uçağın ya da geminin veya tır filosunun yanına koymak -ticari açıdan becerikliliğe işaret etse de,- matematiksel bakımdan en basit işlemdir.
Çağdaş teknolojik düzey karşısında son derece ilkel görünen birçok araç gerecin icadı, insanlığın ufkunu açmış, toplumsal gelişimi hızlandırmıştır.
Vidanın bulunuşu örneğin…
Teknolojik buluşlar tüm insanlık içindir, evrenseldir. Uluslar bu evrenselliğe kendi özelliklerini eklediklerinde ortaya İngiliz Anahtarı, Amerikan Çekici, İsviçre Çakısı gibi ulusal modeller çıkmaktadır. Bunun somut örneğini kılıçta görebiliriz. Türk kılıcı -eğri kılıç veya yatağan,- Japon ya da Fransız kılıcından kullanılışı yönünden de çok farklıdır.
Ya da… örneğin bizim inşaat ve ahşap işlerinde yoğun kullandığımız keser; en başta yontucu özelliğiyle Amerikan çekici ile Alman çekicinden oldukça farklı biçim ve özelliğe sahiptir.
KESER İLE KLAVYE
Üçü de Türkiye’de kullanılmakta olan bu aletlerin birbirlerine üstünlüğü ile ilgili değil ama, hayatımıza girdi gireli bilgisayarlarla ilgili yaşanan çeşitli tartışmalar var.
Bunların en önemlisi F ile Q klavye arasındadır.
Bana sorulursa ben keserden ve F klavyeden yanayım. İkisi de ulusaldır.
Çiviyi keserle çok daha kolay ve rahatça çakarım. Yamulursa söker, düzeltir yeniden çakarım. Sapında belli aralıktaki çizgiler yardımıyla basit ölçümler yapabilirim. İskelenin tepesindeyken körelen kalemimin ucunu da açabilirim pekâlâ.
Alfabemize göre, Türkçedeen sık kullanılan seslerin karşılığı olan harfler parmaklarımın en kolay ulaşılabileceği yerlere yerleştirilmişolduğu için F klavye ile daha hızlı yazarım.
F klavye, Türkçedeki harflerin kullanılma oranları, ünlü-ünsüz ses ilişkileri, hece ve söz yapısı, parmakların kuvvet, yetenek ve işleklikleri dikkate alınarak üretilmiştir.
Bu nedenle, hızlı yazabildiğim için de düşüncenin akışını yitirmem... Keser ve F klavyenin daha pek çok özelliklerinden sayfalarca söz edebilirim. Ama daktiloyu özlemiyor da değilim. Geçsem başına, taksam kağıdı, çat-çatçat-çat çat çat...
İlk daktilom, adliyeden çıkma, daktiloların piri A klavye bir Remington’du. Abim açık artırmadan almıştı. Ortaokul öğrencisiydim, ilk şiirlerimi bu daktiloda yazmıştım. Sonra başka daktilolarım oldu, hepsi F klavye idi. Bilgisayara geçtiğimde zorlanmadım. Gazetecilikte kullanılan Macintoshlar da F klavye idi hep. Tek tük rastlanan IBM’ler yaygınlaştıkça F klavyenin yerini Q klavyeli çeşit çeşit PC’ler, laptoplar almaya başladı. Bugün F klavye kullananlar oldukça az.
ULUSAL KLAVYENİN YARATICISI
Peki bütün bunları durup dururken niye mi yazdım? Hükümetin genelgesine konu klavyenin yaratıcısını unutmamak için; Dr. İhsan Sıtkı Yener, 2 Ağustos günü 91 yaşında hayata veda etti.
İhsan Sıtkı, bir daktilo öğretmeniydi; 1940’larda başlayıp 1955’te tamamladığı ulusal klavye çalışması, 1974’te Türkiye’deki tüm daktiloların F klavye olmasıyla taçlandı. Yener, F klavyeyi salt yaratmakla, on parmakla ve bakmadan yazmayöntemi geliştirmekle kalmamış, tüm hayatını da F klavyeye adamış, binlerce öğrenci, öğretmen ve uluslararası yarışmalarda onlarca hızlı daktilo yazma şampiyonu (25'i rekorlu 59 şampiyon) yetiştirmişti.
Türkçeye en uygun ulusal alfabe neyse, Türkçe yazıda da F klavye odur.Bir de tuşlardaki İngilizce komutlardan arındırılırsa.
F klavyenin mücidi İhsan Sıtkı Yener kimdir?
Yüksek öğrenimini 1946 yılında İstanbul'da Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi'nde tamamladı. Aynı yıl Sultanahmet Lisesi'nde daktilografi öğretmenliği yaptı. Yüksek Lisans için ABD'ye giderek New York Üniversitesi'nde "Ölçme ve Değerlendirme" konusunda master yaptı ve aynı yıl doktorasını tamamladı.
Yener, 1946 yılında öğretmenliğe başladığı sırada, Türk dilinin özelliklerine göre yapılmış bir daktilo icat etme çalışmalarına başladı. "On parmak için ideal Türk Klavyesi"ni 1955 yılında kabul ettirdi ve 1974 yılında tüm daktiloların F klavye olmasını sağladı.
Hayatı, tüm çalışması F klavye olmuştur. İki yılda bir yurt dışında yapılan bilgisayar klavye yarışmalarında ve internet üzerinden her yıl düzenlenen Dünya Bilgisayar Klavye Şampiyonasında Türkiye'nin elde ettiği 80'i aşkın altın madalyaya vesile olmuştur. F klavyeyi icat edip geliştirerek millileştirmiş ve bu alanda dünya çapında büyük başarılar elde etmemizi sağlamıştır.
Mecit Ünal
GERCEKEDEBİYAT.COM
Yazar Hakkında
YORUMLAR