Gerçek Edebiyat

Mahşerin son atlısı da 7 Ağustos tarihinde, o güzel atına binip, sonsuzluğa göçtü.

Mahşerin dört atlısı sözünü bulan Cem Karacaydı. Kimdi bu atlılar peki: Barış Manço, Fikret Kızılok, Cem Karaca, Erkin Koray. Dördü de Türk rock müziğine damgasını vurmuş, efsaneleşmiş, yaşarken ölümsüzleşmiş değerlerimiz.

İlk sonsuzluğa göçeni Barış Manço’ydu. Son yaptığı şarkıları bana pek hitap etmese de, başta Dağlar Dağlar olmak üzere, aklıma bir çırpıda gelen Kol Düğmeleri, Dönence, İşte Hendek İşte Deve, Sarı Çizmeli Mehmet Ağa, Domates Biber Patlıcan gibi eserleri ölümsüzdür. Birçoğumuzun çocukluğunun en sevdiği şarkısı muhtemelen ‘Arkadaşım Eşektir’, en azından benim öyle. Dört atlı içerisinde düşünce ve müziği ile bana en uzak olanıdır Barış Manço, sahnede izleme şansı da bulamadığım tek atlı, ama Türk rock müziğine çok şey kattığı bir gerçektir.

İkinci atlı Fikret Kızılok sessiz yaşadı, eserlerini sessizce üretti, sessizce söyledi ve sessizce sonsuzluğa göçtü. Sonsuzluğa göçüşü bile pek bir haber olmadı, cenazesine bir avuç insan katıldı, anımsadıkça bu hep içimi acıtır. Kendine has müzik tarzı ile içlerindeki en özgünüdür bana göre. Kalabalıklarla bir araya pek gelemedi, muhtemelen gelmek istemedi, son yıllarını da gözden uzak, Bodrum’da yanlış bilmiyorsam teknesinde geçirdi. O’nu bir kez de olsa sahnede izleme fırsatı buldum. Böylesine büyük bir sanatçıyı Ankara’da küçük bir sinema salonunda izleyebildim. Yine sahneye sessizce çıktı, kemancı bir arkadaşının eşliğinde, çello ve gitarıyla şarkılarını söyledi, aralarda pek konuşmadı ve tamamının ayakta alkışladığı seyircisini sessizce selamladı. İçlerinde bana düşünce olarak da en yakını odur. Hep Atatürk devriminden ve emekten yana oldu, ‘Mustafa Kemal, Devrimcinin Güncesi’ albümü müzik tarzı ve sözleri ile belki de müzik tarihimizde tektir, ama çok da büyük kitlelere ulaşamadı maalesef. Ayrıca Uğur Mumcu’nun ‘Sesleniş’ yazısını bestelemesi ve söylemesi de çok önemlidir. Kitlelere en az ulaşabilen atlı olmasına rağmen, Zaman Zaman ve Gönül şarkıları çokça bilinir. Belki de Türk müzik tarihinin siyasi hiciv konusunda da en başarılısıdır. Demirbaş ve Uyusunda Büyüsün bunların başlıcalarıdır. Erken giden atlılardandı, müzisyenliğini ve aydın kişiliğini sanatında çok güzel harmanladı.

Cem Karaca yıllarca isminden çokça söz ettirdi. Dört atlının yaşamı en fırtınalı geçeni herhalde O’dur. 80 öncesi yoğun siyasi ortamın müzik alanındaki simgesiydi, daha sonra vatandaşlıktan çıkartılması, tekrar ülkemize dönmesi. Şarkılarından daha çok söyledikleri ve müzik dışı yaptıkları, siyasi duruşlarıyla gündem oldu. Ama beni O’nun sesi kadar etkilemiş başka bir şarkıcı yoktur. Kıyafeti, şapkası, saçı, sakalı, gözlükleri, güçlü sesi, duygusallığı, kimi zaman sert, çoğu zaman da muzip, espirili tavırları ile çok renkli bir kişilikti. Dördü içerisinde müzikal olarak da beni en çok etkileyen O’dur. Cem Karacayı da sahnede bir kez izleme olanağı buldum, muhteşem bir performanstı. Müziği dışında, kişiliğini de sahneye bu kadar başarılı yansıtan bir sanatçı görmedim. Konser esnasında bile seyircilerden birisiyle sert bir diyaloğa girmişti, ama onun dışında şakacı, muzip tavrı konser boyunca devam etti. Aradan uzun yıllar geçmesine rağmen, unutamadığım konserlerden biridir, ışıklar içinde yatsın.

Ve son atlı Erkin Koray namıdiğer Erkin Baba. O da Fikret Kızılok kadar olmasa da, kalabalıklardan uzak durmayı tercih etti, kimi zaman küstü. Gençliğinde uzun yıllar yurt dışında yaşamış olsa da, bu topraklara bağlılığını hiç bırakmadı. Bir konserinde şu söyledikleri bunu yansıtmıyor mu?

-Bana soruyorlar, bu memleket sana ne kazandırdı? diye, muhtemelen kaç paran var diye soruyorlar, ben de onlara diyorum ki ‘daha ne kazandıracak ki?’

Ekonomik zorluklar da yaşamasına rağmen, özgün düşünceleriyle, müzik tarzı ile ülkesine hep bağlı kaldı. Türk rock müziğinin en özgün eserlerini O verdi. Halk müziğimizle, psychedelic rock, hard rock, bunları çok güzel harmanladı. Bazı şarkılarında arabesk fazlaca öne çıksa da, müziğimize kazandırdıkları tartışılmaz, unutulmayacak.

Erkin Babayı yıllar önce bir blues festivalinde seyretmiştim. O’nun da sahne performansı unutamadıklarım arasındadır. Siyahlar içerisinde kendine özgü sahne kıyafeti, boncuklu şapkası, tarihi beyaz gitarı ile sahnenin ortasına koşarak geldi. 70 civarı yaşına rağmen, şarkılarını ustalıkla arka arkaya sıraladı. İngilizce şarkılar ile başlayan konseri, dilimize pelesenk olmuş ünlü şarkılarıyla sürüp gitti, zamanın nasıl geçtiğini kimse anlamadı, bir nevi kendi tarihini kısaca sundu. Rock gruplarında solo gitar çalan solist azdır. Baba müthiş gitarı ile bunu da başaran ender sanatçılardan biridir. Ayrıca ülkemizin en iyi gitaristlerinden biriydi. Mizahi kişiliğini de sahneye yansıttı, şarkı aralarında söylediklerinden bazıları hala kulaklarımdadır.  

Mahşerin dört atlısı ile ilgili anlatılacak tabii ki kitaplar dolusu şey vardır. Ben kendi kıt müzik bilgimle ve her birini 30, hatta kimisini 40 yıldır dinlememin, takip etmemin sonucunda, kısa bir yazıyla da olsa, onlara selam vermek istedim.

Dördü de eskilerin deyimiyle nevi şahsına münhasır kişiler olmasına rağmen ortak özellikleri de çoktu. Dördü de yaşamlarıyla, müzikleriyle topraklarına bağlı kaldılar. Anadolu müziği ile Batıyı eserlerinde sentezlediler, müziklerinin ayakları hep topraklarımıza bastı. Hepsi de mizahı eserlerinde bolca kullandı. İlkleri müziğimize getirdiler. Daha yaşarken, ölümsüz oldular.

Ama bence en önemlisi dördü de ülkemiz insanına bir şekilde dokundu. ‘Arkadaşım Eşek’ ile büyüdük, hayvan sevgisini öğrendik, ‘Gönül’ ile aşk acısını yaşadık, ‘Resimdeki Gözyaşları’ ile geçmişimize ağladık, ‘Fesuphanallah’ ile eğlendik, oynadık.

Mahşerin dört atlısı ile aynı toprakların çocuğu olduğum için gurur duyuyorum. Onlar belki o güzel atlarına binip, sonsuzluğa göçtüler, ama eminim ki atlarına binip, tekrar geri dönecekler. Bu sürede de bizler de Onların eserleriyle hüzünlenecek, umutlanacak, ağlayacak, gülecek, eğlenecek ve düşüneceğiz.

Onun için sana da güle güle demeyeceğim Erkin Baba, nasıl olsa hep aramızdasın, diğer üç atlı gibi.

H. Murat Doğan
Gerçekedebiyat.com