Gerçek Edebiyat

Oyunculuk kariyeri 60 yıla yayılan ve Don't Look Now, M*A*S*H ve Açlık Oyunları gibi büyük beğeni toplayan filmlerde rol alan Donald Sutherland, 88 yaşında hayatını kaybetti.

Oğlu, aktör Kiefer Sutherland kötü haberi X'te "Size üzüntüyle babam Donald Sutherland'ın vefat ettiğini söylüyorum" diye yazdı. “Ben kişisel olarak sinema tarihinin en önemli oyuncularından biri olduğunu düşünüyorum. Hiçbir zaman iyi, kötü ya da çirkin bir rolden korkmadı. Yaptığı şeyi sevdi ve sevdiği şeyi yaptı ve kimse asla bundan fazlasını isteyemez. İyi yaşanmış bir hayat.” 

190'dan fazla filmde ve TV şovunda rol alan üretken aktör olan Sutherland, 1970'lerin klasik filmlerinde kendisine mükemmel bir şekilde hizmet eden ve kariyerinin son aşamalarında yavaş yavaş tecrübeli bir ağırbaşlılığa dönüşen, alışılmışın dışında bir çekiciliği somutlaştırdı. Hiç büyük bir ödül kazanamadı (ve asla Oscar'a aday gösterilmedi), ancak Citizen X (1996'da) ve Path to War (1996'da) adlı TV filmleri ile en iyi yardımcı erkek oyuncu dalında iki Altın Küre kazandı. 2003). Sutherland, 2017'de fahri Oscar aldı. 

DONALD SUTHERLAND KİMDİR?

1935'te Kanada'da doğan Sutherland, Toronto Üniversitesi'nde mühendislik ve drama okudu ve 1957'de Londra Müzik ve Dramatik Sanat Akademisi'nde (Lamda) oyunculuk dersine katılmak üzere Londra'ya taşınmayı seçti. Man of the World, The Saint ve The Avengers gibi İngiliz TV şovlarında ve Hammer korku filmi Fanatic ve Amicus antolojisi Dr Terror's House of Horrors gibi filmlerde bir dizi küçük rolün ardından Sutherland, aksiyon filmi The Dirty'de rol aldı. Rolü İkinci Dünya Savaşı sırasında tehlikeli bir görev için eğitilmiş bir grup mahkumdan biri. 

Sutherland daha sonra kahramanlık karşıtı duyarlılıklara sahip iki savaş filminde daha rol aldı: Sutherland'in kuralları çiğneyen cerrah "Hawkeye" Pierce'ı canlandırdığı son derece etkili Kore savaş komedisi M*A*S*H ve Kelly'nin Kahramanlar, Clint Eastwood'un banka soygununa katılan çılgın bir tank komutanını canlandırıyor. (1968'de ikinci film üzerinde çalışırken Sutherland, menenjite yakalanmanın bir sonucu olarak "birkaç saniyeliğine öldüğünü" söyledi.) 

Sutherland'in çalışmaları daha radikal hale geldi: Alan Pakula'nın “paranoya üçlemesi”nin ilkinde bir cinayeti araştıran bir dedektif olarak başrolü oynadı ve Vietnam karşıtı filmde Fonda'yla birlikte yer aldı.  

2017'de gizliliği kaldırılan belgelere göre savaş karşıtı bir aktivist olan Sutherland'in 1971 ile 1973 yılları arasında Ulusal Güvenlik Ajansı'nın "izleme listesinde" olduğunu gösterdi. 

Sutherland daha sonra başrol oyuncusu statüsüne ulaşınca çok çeşitli roller üstlendi.  

1973'te, Nicolas Roeg'in yönettiği psikolojik korku filmi Don't Look Now'da Julie Christie'yle birlikte rol aldı; bu filmde, Christie ve Sutherland'in giyinmesiyle kesişen ve Sutherland'in gerçek olduğunu defalarca inkar etmek zorunda kaldığı, o zamanlar kötü şöhretli bir seks sahnesi vardı. 

Daha sonra Federico Fellini'nin Casanova filminde rol aldı. Bernardo Bertolucci'nin destansı 1900 filminde cani faşist Attila Melanchini'yi canlandırdı ve savaş gerilim filmi The Eagle Has Landed'de Michael Caine ile birlikte ikiyüzlü bir IRA adamı olarak yer aldı. National Lampoon's Animal House'da uyuşturucu içen bir profesörü canlandırdı ve korku bilim kurgu filmi Invasion of the Body Snatchers'ın yeniden yapımı olan "kapsül insanlarla" dövüştü; bu da filmin son anlarının popüler bir gif'inin ortaya çıkmasına neden oldu. 1980'de, Gene Hackman'ın rolden ayrılmasının ardından, Robert Redford'un ilk yönetmenlik denemesi olan Ordinary People'da etkileyici bir oyuncu kadrosuna liderlik etti. 

1980'lerde ve 90'larda Sutherland çoğunlukla karakter rollerinde rol aldı; bunlar arasında Six Degrees of Separation'daki bir sanat satıcısı, Oliver Stone'un JFK'sindeki ABD hükümeti içinde üst düzey bir darbe olduğunu öne süren gizemli Bay "X" ve avcı eğitmeni yer alıyordu. Merrick Jamison-Smythe, Kristy Swanson'ın başrol oynadığı Buffy the Vampire Slayer filminde. Sutherland ayrıca yasal gerilim filmi A Time to Kill'de (oğlu Kiefer ile birlikte), astronot draması Space Cowboys'da ve Jane Austen uyarlaması Pride & Prejudice'de de önemli roller üstlendi. 

2012 yılında Açlık Oyunları'ndaki kötü niyetli Başkan Snow rolü onu yeni nesil sinemaseverlerle tanıştırdı. Ayrıca 2022 yılında Stephen King'in korku filmi Mr Harrigan's Phone ve felaket gerilim filmi Moonfall'da da rol aldı. 

Sutherland, 2017'de fahri bir Oscar aldı ancak çoğu zaman asla Oscar adaylığı alamayan en büyük oyunculardan biri olarak anıldı. 

Sutherland’ın  Made Up, But Still True başlıklı anı kitabı ölümünden sonra yayınlanacak. Kitap, "son derece anlayışlı, duygusal ve çoğu zaman çok komik olan, hayatının filtresiz bir anlatımını" sunacak. 

2017 yapımı The Leisure Seeker'da Sutherland'la birlikte rol alan Helen Mirren, yaptığı açıklamada onu birlikte çalıştığı "en zeki oyunculardan" biri olarak nitelendirdi. "Harika bir sorgulayan beyni ve çok çeşitli konularda harika bir bilgisi vardı" dedi. “Bu büyük zekayı, derin bir duyarlılıkla ve oyunculuk mesleğine duyduğu ciddiyetle birleştirdi. Bütün bunlar onu bir sinema efsanesi haline getirdi. O benim meslektaşımdı ve arkadaşım oldu. Onun bu dünyadaki varlığını özleyeceğim.” 

Sutherland ile üç yıllık bir ilişkisi olan Klute ve Steelyard Blues'daki rol arkadaşı Fonda, onu "büyüleyici" olarak hatırladı. “Donald parlak bir aktör ve karmaşık bir adamdı; örneğin Hawaii, Okinawa ve Filipinler'de 60.000 muvazzaf asker, denizci ve deniz piyadesinin katıldığı Vietnam savaş karşıtı bir tur olan FTA Show gibi pek çok macerayı benimle paylaştı.” diye yazdı. 

Onu aksiyon draması Backdraft'ta yöneten Ron Howard, onu "tüm zamanların en zeki, ilginç ve ilgi çekici sinema oyuncularından biri" olarak nitelendirdi. 

Kanada başbakanı Justin Trudeau, Sutherland'i "gerçekten harika bir Kanadalı sanatçı" olarak nitelendirirken, 1994 yapımı Distained adlı filmde Sutherland'le birlikte rol alan iki kez Oscar kazanan aktör Michael Douglas, ikilinin birlikte bir fotoğrafını Instagram'da paylaştı:“Ne sevimli, yetenekli ve meraklı bir adam. RIP Donald Sutherland." 

Yönetmen Edgar Wright, çevrimiçi bir gönderide saygı duruşunda bulundu. "En sevilen aktör ve beyazperdedeki varlığı her zaman büyüleyici olan büyük Donald Sutherland'in RIP'i olsun" diye yazdı ve onu "birçok unutulmaz filmde komik, özlü ama aynı zamanda yoğun ve dramatik bir varlık" olarak tanımladı. 

Sutherland, 1959-1966 yılları arasında Lois Hardwick, Shirley Douglas (1966-1970) ve 1972'de Francine Racette ile olmak üzere üç kez evlendi. 

Gercekedebiyat.com