Son Dakika



Yunanlı filozof - öğretmen Sokrates gerçi arkasında bir kitap bırakmış değildir, ama dünyanın en büyük düşünürlerinden biri olarak anılır. Onun düşünceleri bizlere Eflâtun'un yazılarıyla ulaşmıştır. Yunanlı tarihçi Ksenofon da Sokrates için epeyce yazmıştır. |

M.Ö. 469 yılında, Atina'da doğan Sokrates önceleri babası gibi heykel yontmuştur. Sokrates gösterişsiz bir insandı; parayı, rahat yaşamayı hor görmesi, karısı Ksanthippe'yi çileden çıkarırdı. Savaşta yiğit bir kişiydi; her türlü zorluğa hiç çekinmeden katlanırdı. Çok dürüst olduğundan, hayatı boyunca birkaç kere, doğru bulmadığı işleri yapmaktansa ölümü göze almıştı.

Geleneksel Tanrıları kabul etmekle birlikte, evreni, bir tek büyük kuvvetin düzene koyduğuna inanıyordu. Gerek büyüklerin saygı gösterilen düşüncelerini, gerek ortalama insanın alışmış olduğu düşünceleri yeniden ele alıp sınamayı kendisine ödev bilirdi. Ahlâk anlayışının temeli olarak şu düşünce gösterilebilir: ‘Her kötülük bilgisizlikten gelir, hiç kimse istiyerek kötülüğe sapmaz.’

Sokrates'in düşmanı çoktu. Gelenekler genç aristokratların kafasına şüpheciliği sokmasını, onları o günkü idare, düzen üzerine düşünmiye alıştırmasını hoş karşılamıyorlardı. Kimi de geleneksel ahlâk konusunda bile sorular sormasına, aklı her şeyin üstünde görmesine tutuluyordu. Aristophanes “Bulutlar” adlı eserinde Sokrates'e düşmanlığını belirtmiştir.

M.Ö. 399'da Sokrates Tanrılara inanmamakla, Atina gençliğinin aklını çelmekle suçlandırıldı. Ölüm cezasına çarptırıldı. Kaçabileceği halde kaçmayıp cezasına katlanmış, baldıran zehirini hiç çekinmeden içmiştir.

Eflâtun'un “Konuşmalar”ının çoğunda Sokrates başlıca kişidir. Eflâtun Sokrates'in yargılanmasını, kendini savunuşunu, ölümünü de anlatmıştır.

(Büyük Adamlar, ‘Türk ve Dünya Meşhurları 230 Biyografya, Varlık Yayınları, 1961)

 

Gercekedebiyat.com

ÖNCEKİ HABER

BENZER İÇERİKLER

YORUMLAR

Yorum Yaz

Kişisel bilgileriniz paylaşılmayacaktır. Yorumunuz onaylandıktan sonra adınız ve yorumunuz görüntülenecektir. (*)